Wydawca treści
LKP Lasy Beskidu Śląskiego
Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Beskidu Śląskiego", powstały jako jeden z trzynastu obecnie funkcjonujących w Polsce, został powołany do życia Zarządzeniem nr 30 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z 19.12.1994r.
Obejmuje swym zasięgiem cztery nadleśnictwa - wg stanu na 31.12.2005r. : Bielsko - o pow. 10 210 ha; Ustroń – o pow. 11 493 ha; Węgierską Górkę – o pow. 9 366 ha i Wisła – o pow. 8 829 ha. Łącznie zajmuje powierzchnię 39 898 ha, z czego na powierzchnię leśną przypada 39 185 ha. Wytypowany został jako reprezentatywny dla Karpat Zachodnich, rozpościera się w najbardziej na zachód wysuniętej ich części, pomiędzy Bramą Morawską a doliną rzeki Soły. Beskid Śląski tworzy zwartą grupę z trzema pasmami górskimi; pasmem Czantorii i Stożka, pasmem Baraniej Góry, grupą Klimczoka i Błatnej oraz Skrzycznego, Malinowa i Równicy.
Ponadto w skład LKP wchodzi fragment Beskidu Żywieckiego z masywem Romanki oraz niewielki fragment Beskidu Małego. Północną część LKP stanowi Pogórze Cieszyńskie i Wodzisławsko-Wilamowickie. Obszar LKP leży w dorzeczu Wisły, od północnego-zachodu w dorzeczu Odry ( poprzez Olzę), zaś od południowego –zachodu w dorzeczu Dunaju ( poprzez Potok Czadeczka). Podstawowymi celami utworzenia LKP „Lasy Beskidu Śląskiego" są:
• Wszechstronne rozpoznanie stanu biocenz górskich oraz dynamiki zachodzących w nich zmian;
• Trwałe zachowanie lub odtwarzanie naturalnych walorów lasów górskich;
• Łączenie trwałej gospodarki leśnej z aktywną ochroną przyrody;
• Promowanie wielofunkcyjnej oraz zrównoważonej gospodarki leśnej;
• Prowadzenie prac badawczych i doświadczalnictwa leśnego dla wypracowania wniosków możliwych do wykorzystania przede wszystkim w rejonach górskich;
• Prowadzenie szkoleń Służby Leśnej oraz rozwijanie edukacji przyrodniczo-leśnej społeczeństwa.
Poza górskim charakterem jego specyfiką jest silna antropopresja wynikająca z bliskiego sąsiedztwa dużych ośrodków przemysłowych Polski i Czech, silnego oddziaływania szkodliwych emisji przemysłowych, zniekształcenie składów gatunkowych – duży, prawie 68% udział świerka oraz ogólnie obniżona w wyniku działalności zanieczyszczeń przemysłowych, chorób grzybowych i szkodliwych owadów zdrowotność ekosystemów leśnych.
Atrakcyjność terenów leśnych LKP przyciąga rzesze turystów nie tylko z najbliższych aglomeracji miejskich Katowic i Krakowa, ale i z uwagi na możliwości uprawiania sportów zimowych i całorocznej turystyki pieszej również i z całego kraju. Stwarza to okazję do szerokiej prezentacji proekolo -gicznej polityki leśnej a w jej ramach idei LKP. Jedną z przesłanek, dla których powołano LKP „Lasy Beskidu Śląskiego" jest stworzenie możliwości lepszej i skuteczniejszej ochrony i restytucji walorów przyrodniczo-leśnych, do których należą:
- tereny źródliskowe Wisły;
- potoki Białej i Czarnej Wisełki, będące tarliskiem pstrąga potokowego;
- fragmenty prapuszczy karpackiej w rezerwatach „Barania Góra", „Czantoria" i „Stok Szyndzielni";
- fragmenty naturalnej świerczyny górnoreglowej w rezerwacie „Romanka";
- drzewostany z wysokoprodukcyjnym ekotypem świerka istebniańskiego.
- cenne drzewostany nasienne buka pospolitego.
W Beskidzie Śląskim spotkać można się z chronionymi dużymi ssakami; niedźwiedziem, rysiem i wilkiem. Pasma Baraniej Góry i Romanki to ostoje głuszca. Zbiorniki wodne na terenie LKP to miejsce żerowania m.in. bociana czarnego, ślepowrona i kormorana. Powszechnie występuje salamandra plamista, zlokalizowano tu również rzadko spotykaną traszkę karpacką.
Na obszarze LKP wyróżniono m.in. następujące fitocenozy leśne:
- w piętrze pogórza: grąd subkontynentalny, nadrzeczną olszynę górską, olszynę bagienną, podgórski łęg jesionowy;
- w reglu dolnym: żyzną buczynę karpacką, jaworzynę górską, kwaśną buczynę górską, dolnoreglowy bór jodłowo-świerkowy, jaworzynę karpacką;
- w reglu górnym: zachodnio-karpacką świerczynę górnoreglową.
O bogactwie roślin runa leśnego świadczą liczne płaty orlika pospolitego, parzydła leśnego, ciemiężycy białej, zespoły roślinne z wieloma gatunkami storczykowatych i liliowatych, naparstnicy wielokwiatowej, śnieżyczki przebiśnieg, bluszczu, widłaków goździstego i jałowcowatego, barwinka, kopytnika, marzanki wonnej, pomocnika baldaszkowatego, goryczki trojeściowej i krzyżowej. Paprocie reprezentują m.in. podrzeń żebrowiec, paprotka pospolita i pióropusznik strusi. Z chronionych gatunków drzew i krzewów swoje stanowiska mają cis (w rezerwacie „Zadni Gaj"), kosodrzewina, wawrzynek wilczełyko i kalina koralowa.
Całość lasów na terenie LKP ma status lasów ochronnych, wśród których największy udział mają lasy uszkodzone przez przemysł ( 65%) oraz lasy wodochronne ( 30%).
Głównymi zagrożeniami dla trwałości lasu są:
- emisje przemysłowe ( 35% lasów znajduje się w I strefie tzw. słabych uszkodzeń przemysłowych, pozostałe 65% w II strefie – średnich uszkodzeń przemysłowych);
- masowe pojawy szkodliwych owadów liściożernych ( m.in. zasnui wysokogórskiej i świerkowej) oraz żerujących pod korą ( głównie kornika drukarza);
- szkody od okiści i silnych wiatrów;
- choroba opieńkowa w świerczynach.
Presja czynników biotycznych i antropopresja wymusza od dawna podejmowanie nadzwyczajnych działań w gospodarce leśnej. Nadleśnictwa wchodzące w skład LKP prowadzą szeroko zakrojoną przebudowę świerczyn obcych prowieniencji oraz zagrożonych rozpadem w wyniku szkód przemysłowych i choroby opieńkowej.
Najnowsze aktualności
Las dla wody- woda dla lasu
Las dla wody- woda dla lasu
Funkcje lasu to jeden z najchętniej poruszanych tematów leśnych zajęć edukacyjnych. Wśród najważniejszych wymieniana jest funkcja wodochronna. Choć układ las-woda pozostaje tematem niejednego doktoratu, to spróbujmy prześledzić najważniejsze aspekty tego związku.
Las dla wody
Las w znacznym stopniu ogranicza skutki gwałtownych wezbrań (powodzi) poprzez tzw. „spłaszczenie" i wydłużenie wezbrań- jednocześnie jednak sam nierzadko ponosi straty. Nadleśnictwo Węgierska Górka szczególnie dotkliwie odczuło skutki powodzi w 2010r. kiedy to trzykrotnie w ciągu roku ucierpiała infrastruktura leśna.
Dzięki dużej chłonności gleb leśnych, las niczym gąbka chłonie wodę w czasie jej dostępności, magazynuje ją i oddaje w okresach suszy terenom położonym w niższych częściach zlewni- zdolność tą nazywamy retencją. Jednocześnie las staje się największym filtrem biologicznym poprzez filtrację zanieczyszczeń i ochronę przed zamulaniem.
Leśnicy zdają sobie sprawę z tej funkcji i uwzględniają ją podczas planowania infrastruktury leśnej. Przykładem będą tu chociażby drewniane wodospusty, które zainstalowane na większości dróg stokowych Nadleśnictwa Węgierska Górka, odprowadzają nadmiar wody bezpośrednio do lasu. Lasy wodochronne stanowią wszak ponad połowę powierzchni naszego Nadleśnictwa- aż 5180 ha.
Woda dla lasu
Trwałość lasu w znacznym stopniu zależy od właściwych stosunków wodnych.
Skutki niedoborów wody lasy Beskidu Śląskiego i Żywieckiego odczuły bardzo dotkliwie w czasie klęski zamierania świerczyn. To właśnie długotrwałe okresy suszy obok zanieczyszczeń powietrza osłabiły dodatkowo Świerki, wystawiając je na łatwy atak ze strony kornika drukarza.
Dostatek wody sprzyja również powstawaniu siedlisk szczególnie cennych przyrodniczo, które są miejscem występowania rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt. W Nadleśnictwie Węgierska Górka przykładem tu będą chociażby las łęgowy w Dolinie Zimnika (w pobliżu źródełka Zimnik) oraz znajdujący się w masywie Lipowskiej i Rysianki, chroniący torfowiska wysokie- rezerwat lipowska.